Nie możesz zatrzymać fal, ale możesz nauczyć się na nich surfować.
— Jon Kabat-Zinn
Mindfulness (Uważność) to stan świadomości, w którym celowo i bez oceniania zwracamy uwagę na chwilę obecną – na to, co dzieje się tu i teraz – z pełną akceptacją. To świadome kierowanie uwagi na teraźniejszość w sposób nieoceniający, co obejmuje obserwowanie myśli, emocji, doznań z ciała i otaczającego świata takimi, jakie są, bez prób ich zmieniania.
Kluczowe elementy mindfulness :
Uważność – bycie obecnym tu i teraz
Akceptacja – przyjmowanie doświadczeń bez oceniania
Niekrytyczne podejście – obserwowanie bez reagowania impulsywnie
Intencjonalność – świadome kierowanie uwagi (nie "przypadkowe" skupienie)
Przykłady praktyki:
Medytacja mindfulness (np. skupienie na oddechu)
Uważne jedzenie (zwracanie uwagi na smak, zapach, teksturę)
Spacer w ciszy z pełną koncentracją na otoczeniu
Joga uważności (joga powięziowa)
Pojęcie mindfulness wywodzi się z buddyzmu, ale zostało zaadaptowane w psychologii (np. w terapii poznawczej opartej na uważności – MBCT czy redukcji stresu – MBSR). Współcześnie stosuje się je m.in. w leczeniu depresji, lęków, przewlekłego bólu czy wypalenia zawodowego.
Praktykując regularnie można osiągnąć poniższe korzyści:
Pomaga obniżyć poziom kortyzolu i lepiej radzić sobie ze stresem - MBSR
Działa profilaktycznie a także zapobiega nawrotom depresji - MBCT
Wzmacnia zdolność skupienia i kontrolowania uwagi
Poprawia pamięć
Ułatwia akceptację trudnych emocji i lepsze reagowanie na nie
Obniża ciśnienie, wspiera układ sercowo-naczyniowy.
Łagodzi bezsenność i poprawia jakość snu
Może zmieniać sposób odczuwania bólu i redukować cierpienie
Ulepsza komunikację, uczy słuchania z uważnością
Zwiększa poziom empatii i współodczuwania, zrozumienia emocji innych ludzi
Poprawia jakość relacji
Zwiększa samoświadomość i podejmowanie decyzji
Buduje zdolność do życia „tu i teraz” i głębsze przeżywanie każdej chwili